Viviendo con sarcoma maligno en miembros inferiores: experiencia adolescente

dc.contributor.advisorCarreño Moreno, Sonia Patricia
dc.contributor.authorReina García, Jenifer Paola
dc.contributor.researchgroupCuidado de Enfermeria al Paciente Crónicospa
dc.date.accessioned2022-08-31T15:00:30Z
dc.date.available2022-08-31T15:00:30Z
dc.date.issued2022-08-29
dc.descriptionilustraciones, gráficas, mapas, tablasspa
dc.description.abstractPadecer cáncer se considera una situación devastadora que divide la vida de quien lo padece y genera cambios a nivel físico, mental, emocional, social y espiritual. Entre las neoplasias malignas, se encuentran el osteosarcoma y el sarcoma de Ewing como los dos tipos de sarcomas más representativos en la adolescencia y en ubicación anatómica en miembros inferiores. Los adolescentes que padecen de sarcoma se enfrentan a una situación que amenaza su vida o su integridad y que supera todas las herramientas con las que cuentan para enfrentarla, lo cual los lleva al límite y les genera una crisis vital. Esta situación ha sido ampliamente abordada por diferentes investigaciones desde el análisis de la fisiopatología, el diagnóstico, el tratamiento, la rehabilitación; mientras que otras estudian el manejo de los síntomas, la calidad de vida y las vivencias de los adolescentes desde la visión de los adultos. Sin embargo, son escasos los estudios que abordan la experiencia de vida de los adolescentes con sarcoma maligno en miembros inferiores desde su propia voz. Objetivo: Comprender las experiencias de los adolescentes que viven con sarcoma maligno en miembros inferiores. Método: Estudio cualitativo, desarrollado bajo la metodología de teoría fundamentada desde el paradigma constructivista con once adolescentes entre los 10 y los 19 años que padecen de sarcoma en miembros inferiores. La recolección de los datos se llevó a cabo a través de cuatro métodos: entrevistas intensivas, análisis de redes sociales por medio de observación virtual participante, escritos y la investigadora. El análisis de los datos se realizó por medio del programa de ATLAS.ti, versión 8.0, a partir de los procesos de codificación inicial, enfocada y teórica, propuestos por Kathy Charmaz. La coconstrucción de la compresión de las experiencias se realizó entre los participantes como expertos y la investigadora, para lo cual se siguió una rigurosa comparación constante de los datos y su triangulación. Resultados: La comprensión de las experiencias de los adolescentes con sarcoma en miembros inferiores se representan en el planteamiento teórico Anteponiéndome al cáncer en mi pierna: de la invulnerabilidad a la emancipación. La trayectoria de las experiencias se enmarcó en tres categorías que fueron analizadas conforme avanzaba la trayectoria de la enfermedad, a saber: Dejando mi ser invulnerable: enfrentando mi nueva realidad; Persistiendo en vivir: aceptando, luchando y resistiendo; y Tomando las riendas de mi vida: ajustando y viviendo mi nueva vida. Finalmente, del proceso de comparación constante de las categorías emergió el planteamiento teórico a partir del cual, al ser contrastado con la literatura precedente, se definieron los siguientes seis conceptos centrales de la teoría sustantiva resultante: Vulnerabilidad; Motivación; Apoyo social; Afrontamiento; Resiliencia; y Emancipación. Conclusiones: La construcción de la experiencia de los adolescentes con sarcoma en miembros inferiores se consolidó dada la transición de dejar la percepción de invulnerabilidad de los adolescentes hasta el desarrollo de su emancipación. Esta emancipación, más allá de significar la separación de su núcleo familiar, implicó la diferenciación de los adolescentes como seres autónomos, empoderados, adaptables, motivados, resilientes, conscientes del apoyo social con el que cuentan, capaces de elaborar decisiones y conscientes no sólo de su propia vulnerabilidad, sino también de sus capacidades de afrontar las crisis vitales venideras. Palabras clave: Adolescente; Enfermería; Osteosarcoma; Sarcoma de Ewing; Sarcoma; Experiencia de vida; Investigación cualitativa; Teoría fundamentada.spa
dc.description.abstractHaving cancer is a devastating situation that splits the life of those who suffer it, causing changes on a mental, physical, emotional, social, and spiritual levels. This is the case of sarcoma, a low incidence but high mortality malignant neoplasm. This type of tumor is more frequent in the lower limbs than in the upper limbs and adolescents are the main population at risk. Teenagers then face a life-threatening situation that takes them to the limit of their underdeveloped troubleshooting skills, which then provokes a life crisis. Such a situation has been approached from distinct fields of knowledge, some of them focused on the diagnosis and treatment of the disease, whilst others focus on quality of life and experience of the adolescent. Nonetheless, research surrounding life experiences of adolescents with malignant sarcoma of the lower limbs addressed from the perspective of the adolescent are scarce. Objectives: To understand the life-experience of adolescents that live with malignant sarcoma of the lower limbs. Methods: A qualitative grounded theory-based study was made from a constructivist paradigm. Eleven Adolescents aged 10 to 19 years old diagnosed with lower limb sarcoma participated in the study through intensive interviews, participating virtual observation and optional written records. The latter went through content analysis while the participating virtual observation was made through social network analysis and the researchers own reflection; interviews on the other hand were analyzed through ATLAS.ti 8.0 software following initial, focused, and theoretical coding proposed by Kathy Charmaz. Results: The comprehension of the experiences of adolescents with malignant sarcoma of the lower limbs is comprised in the theoretical approach called Overcoming cancer in my leg: From invulnerability to emancipation which is composed of three main categories that develop as the treatment of the disease takes place and represent the course of experiences endured by the adolescents. These three categories are Renouncing my invulnerability, facing my new reality; Persisting in living: accepting, fighting, and resisting; and Taking the reins of my life: adjusting and living my new life. From the constant comparison and contrast of these categories with precedent literature, six concepts are embraced for the theoretical approach, as follows: Vulnerability; Motivation; Social support; Coping; Resilience; and Emancipation. Conclusions: The construction of the experience of adolescents with lower limb sarcoma has revealed the development of a process of anticipated emancipation based on motivation, social support, coping and resilience. Such emancipation goes beyond the separation from the family nucleus and implies the differentiation of adolescents as autonomous, empowered, adaptative, motivated, resilient, and decision-making beings, aware of their own vulnerability and their capacity to endure upcoming vital crises that may arise. Keywords: Adolescent; Nursing; Osteosarcoma; Ewing's sarcoma; Sarcoma; Life-experience; Qualitative Research; Grounded Theory.eng
dc.description.degreelevelMaestríaspa
dc.description.degreenameMagíster en Enfermeríaspa
dc.description.methodsTeoría fundamentada constructivistaspa
dc.description.researchareaCuidado Transicional de Enfermeríaspa
dc.format.extent232 páginasspa
dc.format.mimetypeapplication/pdfspa
dc.identifier.instnameUniversidad Nacional de Colombiaspa
dc.identifier.reponameRepositorio Institucional Universidad Nacional de Colombiaspa
dc.identifier.repourlhttps://repositorio.unal.edu.co/spa
dc.identifier.urihttps://repositorio.unal.edu.co/handle/unal/82212
dc.language.isospaspa
dc.publisherUniversidad Nacional de Colombiaspa
dc.publisher.branchUniversidad Nacional de Colombia - Sede Bogotáspa
dc.publisher.departmentDepartamento de Enfermeríaspa
dc.publisher.facultyFacultad de Enfermeríaspa
dc.publisher.placeBogotá, Colombiaspa
dc.publisher.programBogotá - Enfermería - Maestría en Enfermeríaspa
dc.relation.references(1). Piñeros M, Gamboa O, Suárez A. Mortalidad por cáncer infantil en Colombia durante 1985 a 2008. Rev Panam Salud Pública [serie en Internet]. 2011 [acceso: 21 abr 2019];30(1):15-21. Disponible en: https://scielosp.org/pdf/rpsp/2011.v30n1/15-21/esspa
dc.relation.references(2) Fondo Colombiano de Enfermedades de Alto Costo/Cuenta de Alto Costo (CAC). Situación del cáncer en la población pediátrica atendida en el SGSSS de Colombia 2016 [informe en Internet]. Bogotá D.C.: Fondo Colombiano de Enfermedades de Alto Costo/Cuenta de Alto Costo (CAC); 2017 [acceso: 21 abr 2019]. Disponible en: https://cuentadealtocosto.org/site/wp-content/uploads/2019/10/situacion_del_cancer_en_la_poblacion_pediatrica_colombia_2016.pdfspa
dc.relation.references(3) Instituto Nacional de Salud (INS)/Dirección de Vigilancia y Análisis del Riesgo en Salud Pública. Boletín Epidemiológico INC No. 9 [informe en Internet]. Bogotá, D.C.: Instituto Nacional de Cancerología; 2016 [acceso: 21 abr 2019]. Disponible en: https://www.ins.gov.co/buscador-eventos/BoletinEpidemiologico/2016%20Boletin%20epidemiologico%20semana%2009.pdfspa
dc.relation.references(4) Instituto Nacional de Salud (INS). Boletín epidemiológico semanal [informe en Internet]. Bogotá: Instituto Nacional de Salud (INS); 2021 [acceso: 21 abr 2019]. Disponible en: https://www.ins.gov.co/buscador-eventos/BoletinEpidemiologico/2021_Boletin_epidemiologico_semana_5.pdfspa
dc.relation.references(5) Información de Cáncer en Colombia [sede web]. Bogotá: Información de Cáncer en Colombia; 2017 [actualizada: 3 feb 2022; acceso: 3 feb 2022]. Tasas específicas por edad [aprox. 4 pantallas]. Disponible en: https://www.infocancer.co/portal/#!/filtro_tasas/spa
dc.relation.references(6) Maestre Mattos CE. Protocolo de vigilancia en salud pública: cáncer en menores de 18 años [informe en Internet]. Bogotá: Ministerio de Salud y Protección Social/Instituto Nacional de Salud (INS); 2017 [acceso: 24 oct 2021]. Disponible en: https://www.ins.gov.co/buscador/Lineamientos/PRO%20C%C3%A1ncer%20en%20menores%20de%2018%20a%C3%B1os-.pdf#search=Maestre%20Mattosspa
dc.relation.references(7) Plaza D, Sastre A, García-Miguel P. Tumores óseos. An Pediatr Contin [serie en Internet]. 2008 [acceso: 14 nov 2018];6(5):266-275. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1016/S1696-2818(08)74879-0spa
dc.relation.references(8) Sociedad Española de Oncología Médica (SEOM) [sede web]. Madrid: Sociedad Española de Oncología Médica (SEOM); 2020 [actualizada: 20 abr 2019; acceso: 20 abr 2019]. Marquina G. Sarcomas óseos [aprox. 21 pantallas]. 2020 Disponible en: https://seom.org/es/informacion-sobre-el-cancer/info-tipos-cancer/104131-sarcomas-oseos?showall=1spa
dc.relation.references(9) Rodríguez EI, Fernández G. Incidencia de tumores óseos malignos en niños: estudio de cinco años. Rev Arch Méd Camagüey [serie en Internet]. 2017 [acceso: 2 abr 2019];21(4):510-517. Disponible en: http://scielo.sld.cu/pdf/amc/v21n4/amc090417.pdfspa
dc.relation.references(10) Siegel RL, Miller KD, Fuchs HE, Jemal A. Cancer statistics, 2021. CA Cancer J Clin [serie en Internet]. 2021 [acceso: 5 abr 2019];71(1):7-33. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.3322/caac.21654spa
dc.relation.references(11) National Cancer Insitute (INCI) [sede web]. Bethesda, Maryland: U.S. Department of Health and Human Services/National Institutes of Health/National Cancer Institute; 2020 [actualizada: 14 mar 2022; acceso: 14 mar 2022]. SEER*Explorer: bones and joints recent trends in SEER incidence (2000-2018) and U.S. mortality (2000-2019) rates [aprox. 3 pantallas]. Disponible en: https://seer.cancer.gov/explorer/application.html?site=50&data_type=9&graph_type=2&compareBy=rate_type&chk_rate_type_1=1&chk_rate_type_3=3&sex=1&race=1&age_range=15&hdn_stage=101&advopt_precision=2&advopt_show_ci=on&advopt_display=2spa
dc.relation.references(12) Información de Cáncer en Colombia [sede web]. Bogotá: Instituto Nacional de Cancerología-ESE/Información de Cáncer en Colombia; 2017 [actualizado: 20 feb 2022; acceso: 20 feb 2022]. Tasas específicas por edad [aprox. 3 pantallas]. Disponible en: https://www.infocancer.co/portal/#!/filtro_tasas/spa
dc.relation.references(13) Suárez A, Soto C, Gómez L, Gamboa Ó, Soto D, Escandón S et al. Resultados del tratamiento de osteosarcoma convencional de alto grado en niños y adolescentes: análisis de supervivencia de una cohorte tratada sin metotrexato. Rev Colomb Cancerol [serie en Internet]. 2017 [acceso: 23 oct 2021];21(2):86-94. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1016/j.rccan.2017.04.001spa
dc.relation.references(14) González GG. Tumores sólidos en niños: diagnóstico y terapéutica quirúrgica. Rev Méd Clín Condes [serien en Internet]. 2010 [acceso 24 mar 2019];21(1):120-129. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1016/S0716-8640(10)70514-9spa
dc.relation.references(15) Hung GY, Yen HJ, Yen CC, Chen WM, Chen PCH, Wu HTH et al. Experience of pediatric osteosarcoma of the extremity at a single institution in Taiwan: prognostic factors and impact on survival. Ann Surg Oncol [serie en Internet]. 2015 [acceso: 24 ene 2022];22(4):1080-1087. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1245/s10434-014-4154-zspa
dc.relation.references(16) Wu WW, Liang SY, Hung GY, Tsai SY, Lee TY. The experiences of adolescents with osteosarcoma during the one-year of treatment in Taiwan: J Child Health Care [serie en Internet]. 2016 [acceso: 18 oct 2021];20(4):473-482. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1177/1367493515616203spa
dc.relation.references(17) Muñoz A, García P, Sastre A. Sarcoma osteogénico, Sarcoma de Ewing y tumores neuroectodérmicos primitivos. En: Madero L, Muñoz A (Eds). Hematología y oncología pediátricas. Madrid: Ergón Creación; 2005. pp. 623-655.spa
dc.relation.references(18) Soto C, Páez J, Gómez L. Salvamento de extremidad con resección extraarticular de rodilla. Rev Colomb Cancerol [serie en Internet]. 2013 [acceso: 31 mar 2019];17(1):40-45. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1016/S0123-9015(13)70008-8spa
dc.relation.references(19) Organización Mundial de la Salud (OMS) [sede web]. Ginebra: Organización Mundial de la Salud (OMS); 2021 [actualizada: 13 dic 2021; acceso 14 mar 2022]. El cáncer infantil: datos y cifras [aprox. 8 panatllas]. Disponible en: https://www.who.int/es/news-room/fact-sheets/detail/cancer-in-childrenspa
dc.relation.references(20) Navia J. Sarcoma de Ewing: cirugía, experiencia en Colombia. Medwave [serie en Internet]. 2001 [acceso: 2 sep 2019];1(4):e3460. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.5867/medwave.2001.04.3460spa
dc.relation.references(21) Bravo LE, Muñoz N. Epidemiología del cáncer en Colombia [Editorial]. Colomb Med [serie en Internet]. 2018 [acceso: 2 sep 2019];49(1):9-12. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.25100/cm.v49i1.3877spa
dc.relation.references(22) República de Colombia. Congreso de la República. Ley 1388 de 2010, por el derecho a la vida de los niños con cáncer en Colombia [norma en Internet]. Diario Oficial n.º 47.721 (26/05/2010) [acceso: 14 mar 2022]. Disponible en: http://www.secretariasenado.gov.co/senado/basedoc/ley_1388_2010.htmlspa
dc.relation.references(23) Gobernación de Antioquia [sede web]. La Alpujarra, Medellín: Gobernación de Antioquia, Secretaría Seccional de Salud y Protección Social de Antioquia; 2012 [actualizada: 8 abr 2022; acceso: 2 sep 2019]. Plan decenal para el control del cáncer en Colombia 2012-2021 [aprox. 4 pantallas]. Disponible en: https://www.dssa.gov.co/index.php/historico-noticias/item/658-plan-decenal-para-el-control-del-cancer-en-colombia-2012-2021spa
dc.relation.references(24) Van Cleve L, Bossert E, Beecroft P, Adlard K, Álvarez O, Savedra MC. The pain experience of children with leukemia during the first year after diagnosis. Nurs Res [serie en Internet]. 2004 [acceso: 2 sep 2019];53(1):1-10. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1097/00006199-200401000-00001spa
dc.relation.references(25) Williamson H, Harcourt D, Halliwell E, Frith H, Wallace M. Adolescents’ and parents’ experiences of managing the psychosocial impact of appearance change during cancer treatment. J Pediatr Oncol Nurs [serie en Internet]. 2010 [acceso: 2 sep 2019];27(3):168-175. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1177/1043454209357923spa
dc.relation.references(26) Savage E, Riordan AO, Hughes M. Quality of life in children with acute lymphoblastic leukaemia: a systematic review. Eur J Oncol Nurs [serie en Internet]. 2009 Feb [acceso: 2 sep 2019];13(1):36-48. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1016/j.ejon.2008.09.001spa
dc.relation.references(27) Ministerio de Salud y Protección Social. Observatorio Nacional de Cáncer: guía metodológica [manual en Internet]. Bogotá: Observatorio Nacional de Cáncer, Dirección de Epidemiología y Demografía, Dirección de Promoción y Prevención, Subdirección de Enfermedades no Trasmisibles; 2018 [acceso: 2 sep 2019]. Disponible en: https://www.minsalud.gov.co/sites/rid/Lists/BibliotecaDigital/RIDE/VS/ED/GCFI/guia-ross-cancer.pdfspa
dc.relation.references(28) Tarr J, Pickler RH. Becoming a cancer patient: a study of families of children with acute lymphocytic leukemia. J Pediatr Oncol Nurs [serie en Internet]. 1999 [acceso: 2 sep 2019];16(1):44-50. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1177/104345429901600106spa
dc.relation.references(29) Organización Panamericana de la Salud (OMS) [sede web]. Washington D.C.: Organización Panamericana de la Salud (OMS)/Organización Mundial de la Salud (OMS); 2019 [actualizada: 24 oct 2024; acceso: 24 oct 2021]. Salud del adolescente [aprox: 14 pantallas]. Disponible en: https://www.paho.org/es/temas/salud-adolescentespa
dc.relation.references(30) Ministerio de Salud Pública de Cuna. Manual de prácticas clínicas para la atención integral a la salud de la adolescencia [manual en Internet]. La Habana: MINSAP; 1999 [acceso: 24 oct 2021]. Disponible en: https://ccp.ucr.ac.cr/bvp/pdf/adolescencia/#spa
dc.relation.references(31) Unicef Uruguay [sede web]. Montevideo: United Nations International Children's Emergency Fund (UNICEF); 2021; [actualizada: 24 oct 2021; acceso: 24 oct 2021]. ¿Qué es la adolescencia?: tanto escuchamos y hablamos sobre los adolescentes y sus transgresiones, pero realmente ¿cómo son?, ¿qué piensan y sienten?, ¿qué tiene de especial y diferente esta etapa? [aprox. 10 pantallas]. Disponible en: https://www.unicef.org/uruguay/que-es-la-adolescenciaspa
dc.relation.references(32) Aliño SM, López JR, Fernández R. Adolescencia: aspectos generales y atención a la salud. Rev Cubana Med Gen Integral [serie en Internet]. 2006 [acceso: 6 feb 2022];22(1). Disponible en: http://scielo.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0864-21252006000100009spa
dc.relation.references(33) Dávila O. Adolescencia y juventud: de las nociones a los abordajes. Últim Décad [serie en Internet]. 2004 [acceso: 6 feb 2022];12(21):83-104. Disponible en: DOI: http://dx.doi.org/10.4067/S0718-22362004000200004spa
dc.relation.references(34) Alba LH. Salud de la adolescencia en Colombia: bases para una medicina de prevención. Univ Médica [serie en Internet]. 2010;51(1):29-42. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.11144/Javeriana.umed51-1.sacbspa
dc.relation.references(35) Villa A, etamal G, de Martínez E. Vivencias y significados de adolescentes sobrevivientes al cáncer. Trilogía: Ciencia Tecnología Sociedad [serie en Internet]. 2014 [acceso: 18 oct 2021];6(10):145-163. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.22430/21457778.441spa
dc.relation.references(36) Aksnes LH, Hall KS, Jebsen N, Fosså SD, Dahl AA. Young survivors of malignant bone tumours in the extremities: a comparative study of quality of life, fatigue and mental distress. Support Care Cancer [serie en Internet]. 2007 [acceso: 18 oct 2021];15(9):1087-1096. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1007/s00520-007-0227-xspa
dc.relation.references(37) Gómez-Baya D, Mendoza R, Paíno S, Gillham JE. Respuestas al afecto positivo y ajuste psicológico en la adolescencia. Ter Psicol [Internet]. 2019 [acceso: 23 ago 2021];37(1):25-37. Disponible en: DOI: http://dx.doi.org/10.4067/S0718-48082019000100025spa
dc.relation.references(38) Ward ZJ, Yeh JM, Bhakta N, Frazier AL, Atun R. Estimating the total incidence of global childhood cancer: a simulation-based analysis. Lancet Oncol [serie en Internet]. 2019 Apr;20(4):483-493. Disponible en: DOI: http://dx.doi.org/10.1016/S1470-2045(18)30909-4spa
dc.relation.references(39) Loucas CA, Brand SR, Bedoya SZ, Muriel AC, Wiener L. Preparing youth with cancer for amputation: a systematic review. J Psychosoc Oncol [serie en Internet]. 2017 [acceso: 24 mar 2019];35(4):483-493. Disponible en: DOI: http://dx.doi.org/10.1080/07347332.2017.1307894spa
dc.relation.references(40) Lafaurie MM. Historias de vida de niños-as- con cáncer: construcción de significado y sentido. Rev Col Enf [serie en Internet]. 2007 [acceso: 2 sep 2021];2(2):55-65. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.18270/rce.v2i2.1394spa
dc.relation.references(41) Coyotl E, Morales FA, Xicali N, Torres A, Villegas MS, Tenahua I et al. Relación del apoyo social y la calidad de vida en personas con cáncer. Eur J Health Res [serie en Internet]. 2015 [acceso: 2 sep 2021];1(2):51-61. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.30552/ejhr.v1i2.5spa
dc.relation.references(42) Orozco M, Maza LE, Bula JA, Becerra E, Díaz S. Abrazando mi historia de vida: la experiencia de vivir con cáncer siendo adolescente. Revista Avances En Salud [serie en Internet]. 2018 [acceso: 16 feb 2022];2(2):12-20. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.21897/25394622.1453spa
dc.relation.references(43) Ferrís J, Berbel O, Ortega JA, Claudio-Morales L, García J, Martí V et al. Factores de riesgo para los tumores óseos malignos pediátricos. An Pediatr [serie en Internet]. 2005 [acceso: 18 oct 2021];63(6):537-547. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1016/S1695-4033(05)70254-Xspa
dc.relation.references(44) Ludolph P, Kunzler AM, Stoffers-Winterling J, Helmreich I, Lieb K. Interventions to promote resilience in cancer patients. Dtsch Arztebl Int [serie en Internet]. 2019 [acceso: 18 oct 2021];116(51-52):865-872. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.3238/arztebl.2019.0865spa
dc.relation.references(45) He X, Gao Z, Xu H, Zhang Z, Fu P. A meta-analysis of randomized control trials of surgical methods with osteosarcoma outcomes. J Orthop Surg Res [serie en Internet]. 2017 [acceso: 6 feb 2022];12(5):1-6. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1186/s13018-016-0500-0spa
dc.relation.references(46) Barros G, Trujillo AM, Jaramillo L, Ortiz FH, Contreras AD. Malignant bone tumors in Pediatrics: five year experience in a pediatric referral center. Rev Fac Med [serie en Internet]. 2016 [acceso: 28 mar 2019];64(3):403-407. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.15446/revfacmed.v64n3.50475spa
dc.relation.references(47) Abed R, Grimer R. Surgical modalities in the treatment of bone sarcoma in children. Cancer Treat Rev [serie en Internet]. 2010 [acceso: 27 mar 2019];36(4):342-347. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1016/j.ctrv.2010.02.010spa
dc.relation.references(48) Ríos L, Vásquez L, Silva JM, Sialer L, Maza I, Oscanoa M et al. Factores pronósticos y sobrevida en pacientes menores de 18 años con tumores de la familia del sarcoma de Ewing: experiencia de 10 años. Horiz Méd [serie en Internet]. 2017 [acceso: 16 feb 2021];17(4):6-14. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.24265/horizmed.2017.v17n4.02spa
dc.relation.references(49) Gil S, Fernández-Pineda I, Rao B, Neel MD, Baker JN, Wu H et al. Role of amputation in improving mobility, pain outcomes, and emotional and psychological well-being in children with metastatic osteosarcoma. Am J Hosp Palliat Care [serie en Internet]. 2019 [acceso: 24 abr 2019];36(2):105-110. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1177/1049909118791119spa
dc.relation.references(50) Tebbi CK, Stern M, Boyle M, Mettlin CJ, Mindell ER. The role of social support systems in adolescent cancer amputees. Cancer [serie en Internet]. 1985 [acceso: 25 nov 2019];56(4):965-971. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1002/1097-0142(19850815)56:4<965::aid-cncr2820560444>3.0.co;2-qspa
dc.relation.references(51) Boyle M, Tebbi CK, Mindell ER, Mettlin CJ. Adolescent adjustment to amputation. Med Pediatr Oncol [serie en Internet]. 1982 [acceso: 24 mar 2019];10(3):301-312. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1002/mpo.2950100312spa
dc.relation.references(52) Aubert F, Afrontamiento y bienestar psicológico en adolescentes con cáncer, [Monografia de pregrado en Internet], Perú, Pontificia Universidad Católica del Peru, 2017. [acceso: 26 ago 2021]; Disponible en: https://tesis.pucp.edu.pe/repositorio/handle/20.500.12404/9528spa
dc.relation.references(53) Muniesa JM, Pou M, Marco E, Boza R, Guillén A, Duarte E, et al. Calidad de vida en pacientes con amputación de extremidad inferior. Rehabilitación [Internet]. 2009;43(1):28-33. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1016/S0048-7120(09)70393-7spa
dc.relation.references(54) Andrews L, Anderson L, Fairbain S, Downing L. Care planning for children with lower limb amputation. Nurs Child Young People [serie en Internet]. 2012 [acceso: 24 mar 2019];24(1):14-9. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.7748/ncyp2012.02.24.1.14.c8924spa
dc.relation.references(55) Souza CF, Ferreira AL, Silveira YS, Costa PH, Sousa JB, Nascimento AA et al. A fisioterapia como ferramenta adjuvante no tratamento do sarcoma de Ewing: um estudo de caso. Catussaba [serie en Internet]. 2012 [acceso: 18 oct 2021];1(2):21-35. Disponible en: https://repositorio.unp.br/index.php/catussaba/article/view/90spa
dc.relation.references(56) Barnett M, McDonnell G, DeRosa A, Schuler T, Philip E, Peterson L et al. Psychosocial outcomes and interventions among cancer survivors diagnosed during adolescence and young adulthood (AYA): a systematic review. J Cancer Surviv [serie en Internet]. 2016 [acceso: 18 oct 2021];10(5):814-831. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1007/s11764-016-0527-6spa
dc.relation.references(57) Li L, Liu Y, Ren X, Qu K, Liu X. Effectiveness of advanced nursing care (ANC) on bone cancer pain, psychological disorders and quality of life in patients with primary bone cancers: a protocol for a PRISMA-compliant meta-analysis. Medicine (Baltimore) [serie en Internet]. 2020 [acceso: 24 oct 2021];99(43):e22711. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1097/MD.0000000000022711spa
dc.relation.references(58) Saz MÁ. Impacto de la enfermedad oncológica infantil: percepción de las familias y de las enfermeras [tesis de doctorado en Internet]. Barcelona: Universitat de Barcelona, Escola dʼInfermeria, Facultat de Medicina i Ciències de la Salut; 2018 [acceso: 26 ago 2021]; Disponible en: http://www.tdx.cat/handle/10803/664277spa
dc.relation.references(59) Silva MC, Júnior LC, Nascimento LC, Lima RA. Fatigue in children and adolescents with cancer from the perspective of health professionals. Rev Lat Am Enfermagem [serie en Internet]. 2016 [acceso: 14 nov 2021];24:e2784. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1590/1518-8345.1159.2784spa
dc.relation.references(60) McInally W, Gray-Brunton C, Chouliara Z, Kyle RG. Experiencias de vivir con cáncer para los adolescentes, adultos jóvenes y sus familias: revisión narrativa y síntesis. Enferm Clínica [serie en Internet]. 2021 [acceso: 14 nov 2021];31(4):234-246. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1016/j.enfcli.2020.12.044spa
dc.relation.references(61) Hall FD. The nursing life. In loving memory: sometimes caring for a patient will affect you in surprising ways-and when you least expect it. Am J Nurs [serie en Internet]. 1994 [acceso: 14 may 2021];94(3):33. Disponible en: https://journals.lww.com/ajnonline/Citation/1994/03000/In_Loving_Memory__Sometimes_caring_for_a_patient.26.aspxspa
dc.relation.references(62). Bakke K. Nursing considerations for the adolescent osteosarcoma patient with amputation. Oncol Nurs Forum. [acceso: 14 may 2021] 1978;5(4):14-6.spa
dc.relation.references(63) Joh K. Nursing care of the family of amputated patients. Kango Gijutsu [serie en Internet]. 1983[acceso: 14 may 2021];29(11):1451-1455.spa
dc.relation.references(64) Ezhilarasu P. Hold my hand, let me not feel the loss! A nursing care study. Nurs J India [serie en Internet]. 1985 [acceso: 6 feb 2022];76(9):223-227. Disponible en: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3866219/spa
dc.relation.references(65) Ritchie JA. Nursing the child undergoing limb amputation. MCN Am J Matern Child Nurs [serie en Internet]. 1980 [acceso: 6 feb 2022];114-120. Disponible en: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/6767161/spa
dc.relation.references(66) Meyer G, Schlömer G. Wound care, 8--Nursing care of patients with amputation: when a body part becomes a phantom . Pflege Z [serie en Internet]. 2003 [citedacceso: 2022 Feb 6];56(9):680-683. Disponible en: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14552141/spa
dc.relation.references(67) Mertens JM. The nurse and the amputation patient. Servir [serie en Internet]. 1990 [acceso: 6 feb 2022];38(6):298-307. Disponible en: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2291111/spa
dc.relation.references(68) Ellis K. A review of amputation, phantom pain and nursing responsibilities. Br J Nurs [serie en Internet]. 2002 [acceso: 6 feb 2022];11(3):160-163. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.12968/bjon.2002.11.3.10063spa
dc.relation.references(69) Sato T, Tanaka J, Okayasu C, Hosoda A, Tsukamoto Y. Shock of a patient facing amputation and the support offered by the nursing staff. Kurinikaru Sutadi [serie en Internet]. 1985 [acceso: 6 feb 2022];6(2):232-236. Disponible en: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3857419/spa
dc.relation.references(70) Koga Y, Tsurata S, Hayashi C, Yamashita C, Harada M. Pre-and post-operative nursing care of the amputated bone tumor patient. Kango Gijutsu [serie en Internet]. 1983 [acceso: 6 feb 2022];29(11):1468-1475.spa
dc.relation.references(71) Ogino M. Nursing process: nursing of a patient with bone tumor: diagnosis and treatment of bone tumors . Kurinikaru Sutadi [serie en Internet]. 1984;5(7):789-794spa
dc.relation.references(72) Eras GB, Jaramillo XK. Intervención de enfermería en paciente pediátrico con osteosarcoma [monografía de pregrado en Internet]. Machala: Universidad Técnica de Machala, Facultad de Ciencias Químicas y de la Salud; 2020 [acceso: 31 ago 2021]. Disponible en: http://repositorio.utmachala.edu.ec/handle/48000/15209spa
dc.relation.references(73) Albarado KV, Medeiros HP, Teixeira E. Agir cuidativo de enfermagem à criança com osteossarcoma e sarcoma de Ewing: relato de experiência. Rev Enferm UFPI [serie en Internet]. 2015 [acceso: 26 ago 2021];4(4):100-104. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.26694/reufpi.v4i4.3206spa
dc.relation.references(74) Pearson M. Caring for children and adolescents with osteosarcoma: a nursing perspective. Cancer Treat Res [serie en Internet]. 2009 [acceso: 26 ago 2021];152:385-394. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4419-0284-9_21spa
dc.relation.references(75) Newman MA, Smith MC, Pharris MD, Jones D. The focus of the discipline revisited. ANS Adv Nurs Sci [serie en Internet]. 2008 [acceso: 26 ago 2021];31(1):e16-e27. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1097/01.ANS.0000311533.65941.f1spa
dc.relation.references(76) Durán MM. Marco epistemológico de la enfermería. Aquichan [serie en Internet]. 2002 [acceso: 24 oct 2021];2(1):7-18. Disponible en: http://www.scielo.org.co/pdf/aqui/v2n1/v2n1a03.pdfspa
dc.relation.references(77) Pérez N, Amezcua M. Entre la disociación y la armonía: la compleja relación entre teoría y práctica enfermera [Editorial]. Index Enferm [serie en Internet]. 2017 [acceso: 24 abr 2019];26(4):245-247. Disponible en: http://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1132-12962017000300001spa
dc.relation.references(78) Bueno LS. Aspectos ontológicos y epistemológicos de las visiones de enfermería inmersas en el quehacer profesional. Cienc Enferm [serie en Internet]. 2011 [acceso: 24 oct 2021];17(1):37-43. Disponible en: DOI: http://dx.doi.org/10.4067/S0717-95532011000100005spa
dc.relation.references(79) Daza R, Torres AM, Prieto GI. Análisis crítico del cuidado de enfermería: interacción, participación y afecto. Index Enferm [serie en Internet]. 2005 [acceso: 24 abr 2019];14(48-49):18-22. Disponible en: http://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1132-12962005000100004spa
dc.relation.references(80) Báez-Hernández FJ, Nava-Navarro V, Ramos-Cedeño L, Medina-López OM. El significado de cuidado en la práctica profesional de enfermería. Aquichan [serie en Internet]. 2009 [acceso: 24 abr 2019];9(2):127-134. Disponible en: http://www.scielo.org.co/pdf/aqui/v9n2/v9n2a02.pdfspa
dc.relation.references(81) Chao R, Amaro A, Rodorigo M (Coords.). Contenidos docentes de vanguardia. Barcelona: Gedisa Editorial; 2018.spa
dc.relation.references(82) García AA, Gómez-Maqueo ME. Estilo de afrontamiento y calidad de vida en adolescentes con cáncer. Gac Mex Oncol [serie en Internet]. 2016 [acceso: 24 mar 2019];15(1):3-9. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1016/j.gamo.2016.02.004spa
dc.relation.references(83) Molina NP. Aspectos éticos en la investigación con niños. Ciencia y Tecnología para la Salud Visual y Ocular [serie en Internet]. 2018 [acceso: 24 mar 2019];16(1):75-87. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.19052/sv.4348spa
dc.relation.references(84) Amengual G. El concepto de experiencia: de Kant a Hegel. Tópicos [serie en Internet]. 2018 [acceso: 24 mar 2019];(15):5-30. Disponible en: http://www.scielo.org.ar/pdf/topicos/n15/n15a01.pdfspa
dc.relation.references(85) Kant I. Crítica de la razón pura. Buenos Aires: 2007. 15–30 p.spa
dc.relation.references(86) Gama LE. Una tensa cercanía: Hegel, Gadamer y el concepto de experiencia. Ideas y Valores [serie en Internet]. 2002 [acceso: 24 oct 2021];51(120):41-78. Disponible en: https://revistas.unal.edu.co/index.php/idval/article/view/14538/25660spa
dc.relation.references(87) Soto P, Redon S, Arancibia L. ¿Cómo indagar en las experiencias de los sujetos?: una discusión teórico-metodológica acerca del estudio de caso. Andamios [serie en Internet]. 2017 [acceso: 24 oct 2021];14(33):303-324. Disponible en: http://www.scielo.org.mx/pdf/anda/v14n33/1870-0063-anda-14-33-00303.pdfspa
dc.relation.references(88) Aguilar RG. Martín Heidegger: crítica al concepto hegeliano de experiencia (segunda parte). Espiga [serie en Internet]. 2015 [acceso: 24 oct 2021];14(29):45-53. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.22458/re.v14i29.960spa
dc.relation.references(89) Alarcón A. Análisis del concepto de experiencia basado en el análisis de concepto por principios de Penrod & Hupcey. Bogotá: Universidad Nacional de Colombia; 2020.spa
dc.relation.references(90) Cruz JJ. El concepto de experiencia en Victor W. Turner, E. P. Thompson y Anthony Giddens: un diálogo entre antropología social, historia y sociología. Sociología Histórica [serie en Internet]. 2017;(7):345-375. Disponible en: https://revistas.um.es/sh/article/view/269621/222001spa
dc.relation.references(91) Papalia DE, Wendkos S, Duskin R. Psicología del desarrollo: de la infancia a la adolescencia (11ª ed.) [libro en Internet]. México, D.F: McGraw-Hill Educación; 2009 [acceso: 24 oct 2021]. Disponible en: http://mastor.cl/blog/wp-content/uploads/2019/04/Papalia-y-Otros-2009-psicologia-del-desarrollo.-Mac-GrawHill.-pdf.pdfspa
dc.relation.references(92) Flórez CE. Factores socioeconómicos y contextuales que determinan la actividad reproductiva de las adolescentes en Colombia. Rev Panam Salud Pública [serie en Internet]. 2005 [acceso: 24 oct 2021];18(6):388-402. Disponible en: https://www.scielosp.org/article/rpsp/2005.v18n6/388-402/spa
dc.relation.references(93) Betancur C, Echeverri MC, Bustamante L, Pinzón S, Torres L. La adolescencia en contexto: representaciones sociales en adolescentes de Medellín y Armenia, Colombia. Psicogente [serie en Internet]. 2019 [acceso: 24 oct 2021];22(42)40-64. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.17081/psico.22.42.3471spa
dc.relation.references(94) Instituto Nacional del Cáncer (NIH) [sede web]. Bethesda, Maryland: Departamento de Salud y Servicios Humanos de EE. UU/Institutos Nacionales de la Salud (NIH)/Instituto Nacional del Cáncer (NCI); 2021 [actualizada: 24 oct 2021; acceso: 24 oct 2021]. Diccionario de cáncer: sarcoma [aprox. 2 pantallas]. Disponible en: https://www.cancer.gov/espanol/publicaciones/diccionarios/diccionario-cancer/def/sarcomaspa
dc.relation.references(95) Mayo Clinic [sede web]. Rochester, Minnesota: Mayo Foundation for Medical Education and Research; 2021 [actualizada: 24 oct 2021; acceso: 24 oct 2021]. Sarcoma de Ewing: síntomas y causas [aprox. 5 panatllas]. Disponible en: https://www.mayoclinic.org/es-es/diseases-conditions/ewing-sarcoma/symptoms-causes/syc-20351071spa
dc.relation.references(96) Strauss A, Corbin J. Bases de la investigación cualitativa: técnicas y procedimientos para desarrollar la teoría fundamentada. Medellín: Universidad de Antioquia, Facultad de Enfermería; 2002.spa
dc.relation.references(97) Guerrero MA. La investigación cualitativa. INNOVA Research Journal [serie en Internet]. 2016 [acceso: 24 oct 2021];1(2):1-9. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.33890/innova.v1.n2.2016.7spa
dc.relation.references(98) Salgado AC. Investigación cualitativa: diseños, evaluación del rigor metodológico y retos. Liber [serie en Internet] 2007 [acceso: 24 oct 2021];13(13):71-78. Disponible en: http://www.scielo.org.pe/pdf/liber/v13n13/a09v13n13.pdfspa
dc.relation.references(99) Hernández R, Fernández C, Baptista P. Metodología de la investigación (6ª ed.). México D.F.: McGraw-Hill/Interamericana Editores; 2014.spa
dc.relation.references(100) Strauss A, Corbin J. Bases de la investigación cualitativa: técnicas y procedimientos para desarrollar la teoría fundamentada. Medellín: Universidad de Antioquia, Facultad de Enfermería; 2002.spa
dc.relation.references(101) Charmaz K. Constructivist grounded theory. J Posit Psychol [serie en Internet]. 2017[acceso: 24 oct 2021];12(3):299-300. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1080/17439760.2016.1262612spa
dc.relation.references(102) Centeno R. Revisión de los enfoques de la teoría fundamentada y su aplicación en la investigación académica. En: Silva J, Graterol EA (Comps). Retos la investigación en la gerencia. Caracas: Universidad Central de Venezuela, Facultad de Ciencias Económicas y Sociales; 2014. pp. 127-154.spa
dc.relation.references(103) Delgado C. La teoría fundamentada: decisión entre perspectivas. Bloomington, Indiana: AuthorHouse; 2012.spa
dc.relation.references(104) Charmaz K. Constructing grounded theory: a practical guide through qualitative analysis. London: SAGE Publications; 2006.spa
dc.relation.references(105) Juanillo-Maluenda H. Posicionamiento del investigador de enfermería en la utilización de la teoría fundamentada constructivista. Enferme Univ [serie en Internet]. 2019 [acceso: 17 ago 2021];16(2):205-215. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.22201/eneo.23958421e.2019.2.638spa
dc.relation.references(106) Palacios Rodríguez OA. La teoría fundamentada: origen, supuestos y perspectivas. Intersticios Sociales. Intersticios sociales, [serie en Internet]. 2021. [acceso: 17 ago 2021] 22, p. 47-70. Disponible en: https://www.redalyc.org/journal/4217/421769000003/html/spa
dc.relation.references(107) Guba E, Lincoln Y. Paradigmas en Competencia en la Investigación Cualitativa. In: Denman C, Haro J, editors. Por los Rincones Antología de Metodos Cualitativos en la Investigación Social . Hermosillo, Sonora: El Colegio de Sonora; 2002. p. 113–45.spa
dc.relation.references(108) Ramos CA. Los paradigmas de la investigación científica. Avances En Psicología [serie en Internet]. 2015 [acceso: 19 ene 2022];23(1):9-17. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.33539/avpsicol.2015.v23n1.167spa
dc.relation.references(109) Flores M. Implicaciones de los paradigmas de investigación en la práctica educativa. Revista Digital Universitaria [serie en Internet]. 2004 [acceso: 19 ene 2022];5(1):1-9. Disponible en: https://www.revista.unam.mx/vol.5/num1/art1/ene_art1.pdfspa
dc.relation.references(110) Blumer H. La posición metodológica del interaccionismo simbólico. En: Blumer H. El interaccionismo simbólico: perspectiva y método. Barcelona: Hora S. A.; 1982. pp. 1-44.spa
dc.relation.references(111) Barrera L, Vargas E, Cendales PA. Encuesta de caracterización para el cuidado de una persona con enfermedad crónica. Investig Enferm Imagen Desarr [serie en Internet]. 2015 [acceso: 19 ene 2022];17(1):27-43. Disponible en: DOI https://doi.org/10.11144/Javeriana.IE17-1.eccpspa
dc.relation.references(112) Roberts JK, Pavlakis AE, Richards MP. It’s more complicated than it seems: virtual qualitative research in the COVID-19 era. Int J Qual Methods [serie en Interent]. 2021 [acceso: 19 ene 2022];20:1-13. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1177/16094069211002959spa
dc.relation.references(113) Orellana DM, Sánchez MC. Entornos virtuales: Nuevos espacios para la investigación cualitativa. Teoría de la Educación Educación y Cultura en la Sociedad de la Información [serie en Internet]. 2007;8(1):6-24. Disponible en: https://www.redalyc.org/pdf/2010/201017309002.pdfspa
dc.relation.references(114) Newman PA, Guta A, Black T. Ethical considerations for qualitative research methods during the COVID-19 pandemic and other emergency situations: navigating the virtual field. Int J Qual Methods [serie en Internet]. 2021 [acceso: 19 ene 2022];20:1-12. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1177/16094069211047823spa
dc.relation.references(115) Topping M, Douglas J, Winkler D. General considerations for conducting online qualitative research and practice implications for interviewing people with acquired brain injury. Int J Qual Methods [serie en Internet]. 2021 [acceso: 19 ene 2022];20:1-15.spa
dc.relation.references(116) Vargas-Jiménez I. La entrevista en la investigación cualitativa: nuevas tendencias y retos. Revista Electrónica Calidad en la Educación Superior [serie en Internet]. 2012 [acceso: 11 abr 2017];33(1):119-139. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.22458/caes.v3i1.436spa
dc.relation.references(117) Bassi JE. El código de transcripción de Gail Jefferson: adaptación para las ciencias sociales. Quaderns de Psicologia [serie en Internet]. 2015 [acceso 15 feb 20122];17(1):39-62. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.5565/rev/qpsicologia.1252spa
dc.relation.references(118) Brand EG, Gómez H. Análisis de redes sociales como metodología de investigación. Elementos básicos y aplicación. La Sociología en sus Escenarios [serie en Internet]. 2006 [acceso: 15 feb 2022]. Disponible en: http://hdl.handle.net/10495/2542spa
dc.relation.references(119) Arab LE, Díaz GA. Impacto de las redes sociales e internet en la adolescencia: aspectos positivos y negativos. Rev Méd Clín Condes [serie en Internet]. 2015 [acceso 15 feb 2022];26(1):7-13. Disponibe en: DOI: https://doi.org/10.1016/j.rmclc.2014.12.001spa
dc.relation.references120) Cuesta-Benjumea C. La reflexividad: un asunto crítico en la investigación cualitativa. Enferm Clín [serie en Internet]. 2011 [acceso: 25 oct 2021];21(3):163-167. Disponibe en: DOI: https://doi.org/10.1016/j.enfcli.2011.02.005spa
dc.relation.references(121) República de Colombia. Ministerio de Salud. Resolución 8430 de 1993, por la cual se establecen las normas científicas, técnicas y administrativas para la investigación en salud [norma en Internet]. (04/1071993). Disponible en: https://www.minsalud.gov.co/sites/rid/Lists/BibliotecaDigital/RIDE/DE/DIJ/RESOLUCION-8430-DE-1993.PDFspa
dc.relation.references(122) Noreña AL, Alcaraz-Moreno N, Rojas JG, Rebolledeo-Malpica DR. Aplicabilidad de los criterios de rigor y éticos en la investigación cualitativa. Aquichan [serie en Internet]. 2012 [acceso: 24 oct 2021];12(3):263-274. Disponible en: http://www.scielo.org.co/pdf/aqui/v12n3/v12n3a06.pdfspa
dc.relation.references(123) Moscoso LF, Díaz LP. Aspectos éticos en la investigación cualitativa con niños. Rev Latinoam Bioét [serie en Internet]. 2018 [acceso: 21 ene 2022];18(1):51-67. Disponibe en: DOI: https://doi.org/10.18359/rlbi.2955spa
dc.relation.references(124) Universidad Nacional de Colombia. Acuerdo 035 de 2003, por el cual se expide el Reglamento sobre Propiedad Intelectual en la Universidad Nacional de Colombia [norma en Internet]. (03/12/2003). [acceso: 21 ene 2022] Disponible en: https://propiedadintelectual.unal.edu.co/fileadmin/recursos/innovacion/docs/normatividad_pi/acuerdo035_2003.pdfspa
dc.relation.references(125) Universidad Nacional de Colombia. Circular 06 de 2002 [norma en Internet]. 2002. [acceso: 21 ene 2022] Disponible en: http://www.legal.unal.edu.co/rlunal/home/doc.jsp?d_i=46111spa
dc.relation.references(126) Milstein D. Y los niños, ¿por qué no?: algunas reflexiones sobre un trabajo de campo con niños. Avá [serie en Internet]. 2006 [acceso: 17 abr 2022];(9):49-59. Disponible en: http://www.scielo.org.ar/pdf/ava/n9/n9a04.pdfspa
dc.relation.references(127) Pachón X. ¿Dónde están los niños?: rastreando la mirada antropológica sobre la infancia. Maguaré [serie en Internet]. 2009 [acceso: 17 feb 2022];(23):433-469. Disponible en: https://revistas.unal.edu.co/index.php/maguare/article/view/15046/15844spa
dc.relation.references(128) Chacón JJ. Antropología e infancia: reflexiones sobre los sujetos y los objetos. Cuicuilco [serie en Internet]. 2015 [acceso: 17 feb 2022];22(64):133-153. Disponible en: http://www.scielo.org.mx/pdf/cuicui/v22n64/v22n64a7.pdfspa
dc.relation.references(129) Ames P, Rojas V, Portugal T. Métodos para la investigación con niños: lecciones aprendidas, desafíos y propuestas desde la experiencia de Niños del Milenio en Perú [informe en Internet]. Lima: Grupo de Análisis para el Desarrollo; 2010 [acceso: 17 feb 2022]. Disponible en: https://repositorio.iep.org.pe/handle/IEP/708spa
dc.relation.references(130) Szulc A, Hecht AC, Hernández MC, Leavy P, Varela M, Verón L et al. La investigación etnográfica sobre y con niños y niñas: una mirada desde la antropología. En: XXVII Congreso de la Asociación Latinoamericana de Sociología. VIII Jornadas de Sociología de la Universidad de Buenos Aires. Asociación Latinoamericana de Sociología, Buenos Aires [disertación en Internet]. 2009. pp. 1-9. Disponible en: https://cdsa.aacademica.org/000-062/1789spa
dc.relation.references(131) Boss RD. Ethics for the pediatrician: pediatric research ethics: evolving principles and practices. Pediatr Rev [serie en Internet]. 2010 [acceso: 17 feb 2022];31(4):163-165. Disponibe en: DOI: https://doi.org/10.1542/pir.31-4-163spa
dc.relation.references(132) Woodgate RL, Tennent P, Zurba M. Navigating ethical challenges in qualitative research with children and youth through sustaining mindful presence. Int J Qual Methods [serie en Internet]. 2017 [acceso: 17 feb 2022];16:1-11. Disponibe en: DOI: https://doi.org/10.1177/1609406917696743spa
dc.relation.references(133) Woodgate R. Adopting the qualitative paradigm to understanding children’s perspectives of illness: barrier or facilitator? J Pediatr Nurs [serie en Internet]. 2001 [acceso: 17 feb 2022];16(3):149-161. Disponibe en: DOI: https://doi.org/10.1053/jpdn.2001.24178spa
dc.relation.references(134) Woodgate R. Part I: an introduction to conducting qualitative research in children with cancer. J Pediatr Oncol Nurs [serie en Internet]. 2000 [acceso: 17 feb 2022];17(4):192-206. Disponibe en: DOI: https://doi.org/10.1177/104345420001700402spa
dc.relation.references(135) Aarons DE. Explorando el balance riesgos/beneficios en la investigación biomédica: algunas consideraciones. Rev Bioét [serie en Internet]. 2017 [acceso: 17 feb 2022];25(2):320-327. Disponible en: DOI: http://dx.doi.org/10.1590/1983-80422017252192spa
dc.relation.references(136) San Martín D. Teoría fundamentada y Atlas.ti: recursos metodológicos para la investigación educativa. REDIE [serie en Internet]. 2014 [acceso: 17 feb 2022];16(1):104-122. Disponible en: http://www.scielo.org.mx/pdf/redie/v16n1/v16n1a8.pdfspa
dc.relation.references(137) Fernández F. El análisis de contenido como ayuda metodológica para la investigación. Rev Estud Soc [serie en Internet] 2002 [acceso:17 feb 2022];2(96):35-53. Disponible en: https://www.redalyc.org/pdf/153/15309604.pdfspa
dc.relation.references(138) Benavides MO, Gómez-Restrepo C. Métodos en investigación cualitativa: triangulación. Rev Colomb Psiquiatr [serie en Internet]. 2005 [acceso:17 feb 2022];34(1):118-124. Disponible en: http://www.scielo.org.co/pdf/rcp/v34n1/v34n1a08.pdfspa
dc.relation.references(139) Fawcett J. Contemporary nursing knowledge: analysis and evaluation of nursing models and theories (2nd ed). Philadelphia: F. A. Davis Company; 2005.spa
dc.relation.references(140) Marriner A, Raile M. Modelos y teorías en enfermería (9ª ed). Modelos y teorías en enfermería. Barcelona: Elsevier España; 2018.spa
dc.relation.references(141) Morse JM, Mitcham C, Hupcey JE, Tasón MC. Criteria for concept evaluation. J Adv Nurs [serie en Internet]. 1996 [acceso: 30 jun 2022];24(2):385-390. Disponible en: DOI: http://dx.doi.org/10.1046/j.1365-2648.1996.18022.xspa
dc.relation.references(142) Ruiz N. La definición y medición de la vulnerabilidad social: un enfoque normativo. Investig Geog [serie en Internet]. 2012 [acceso: 10 sep 2021];(77):63-74. Disponible en: http://www.scielo.org.mx/pdf/igeo/n77/n77a6.pdfspa
dc.relation.references(143) Alwang J, Siegel PB, Jorgensen SL. Vulnerability: a view from different disciplines. [documento en Internet]. Washington DC: The World Bank, Discussion Paper Series; 2001 [acceso: 18 oct 2021]. Disponible en: https://documents1.worldbank.org/curated/en/636921468765021121/pdf/multi0page.pdfspa
dc.relation.references(144) Araùjo R. Vulnerabilidad y riesgo en salud: ¿dos conceptos concomitantes? Rev Nov Pob [serie en Internet]. 2015 [acceso: 19 ago 2021];11(21):89-96. Disponible en: http://scielo.sld.cu/pdf/rnp/v11n21/rnp070115.pdfspa
dc.relation.references(145) Brennan VM. Vulnerability. J Health Care Poor Underserved [serie en Internet]. 2017 [acceso: 19 ago 2021];28(3):8-12. Disponible en: DOI: http://dx.doi.org/10.1353/hpu.2017.0080spa
dc.relation.references(146) García JA. Concepto de vulnerabilidad psicosocial en el ámbito de la salud y las adicciones. Salud y Drogas [serie en Internet]. 2015 [acceso: 19 ago 2021];15(1):5-14. Disponibe en: DOI: https://doi.org/10.21134/haaj.v15i1.236spa
dc.relation.references(147) Rodríguez J. Vulnerabilidad y grupos vulnerables: un marco de referencia conceptual mirando a los jóvenes [informe en Internet], Santiago: Organización de las Naciones Unidas/Comisión Económica para América Latina y el Caribe (CEPAL)/Centro Latinoamericano y Caribeño de Demografía (CELADE), División de Población; 2001 [acceso: 19 ago 2021]. Disponibe en: https://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/7150/1/S018659_es.pdfspa
dc.relation.references(148) Ayres JR, Paiva V, França I. From natural history of disease to vulnerability: changing concepts and practices in contemporary public health [capítulo de libro en Internet]. En: Parker R, Sommer R (Eds.). Routledge handbook of global public health. London: Taylor & Francis e-Library; 2010. pp. 98-107. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.4324/9780203832721spa
dc.relation.references(149) Waldow VR. Cuidado humano: la vulnerabilidad del ser enfermo y su dimensión de trascendencia. Index Enferm [serie en Internet]. 2014 [acceso: 12 sep 2021];23(4):234-238. Disponible en: DOI: https://dx.doi.org/10.4321/S1132-12962014000300009spa
dc.relation.references(150) García-Hernández R, Failde I, Pernia A, Calderon E, Torres LM. Prevalencia de dolor neuropático en pacientes con cáncer sin relación con el tratamiento oncológico previo. Rev Soc Esp Dolor [serie en Internet]. 2009 [acceso: 22 sep 2021];16(7):386-398. Disponible en: https://scielo.isciii.es/pdf/dolor/v16n7/original3.pdfspa
dc.relation.references(151) Rodgers C, Hooke MC, Ward J, Linder LA. Symptom clusters in children and adolescents with cancer. Semin Oncol Nurs [serie en Internet]. 2016 [acceso: 23 sep 2021];32(4):394-404. Disponible en: DOI: https://dx.doi.org/10.1016/j.soncn.2016.08.005spa
dc.relation.references(152) Mejía-Rojas ME, Contreras-Rengifo A, Hernández-Carrillo M. Calidad de vida en mujeres con cáncer de mama sometidas a quimioterapia en Cali, Colombia. Biomédica [serie en Internet]. 2020 [acceso: 23 sep 2021];40(2):349-361 Disponible en: DOI: https://doi.org/10.7705/biomedica.4971spa
dc.relation.references(153) Baggott C, Dodd M, Kennedy C, Marina N, Miaskowski C. Multiple symptoms in pediatric oncology patients: a systematic review. J Pediatr Oncol Nurs [serie en Internet]. 2009 [acceso: 28 sep 2021];26(6):325-339. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1177/1043454209340324spa
dc.relation.references(154) Williamson R, Effinger KE, Wasilewski-Masker K, Mertens A, Xiao C. Self-reported late effect symptom clusters among young pediatric cancer survivors. Support Care Cancer [serie en Internet]. 2021 [acceso: 23 sep 2021];29(12):8077-8087. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1007/s00520-021-06332-4spa
dc.relation.references(155) González E. Revisión sistemática de la efectividad de las intervenciones no farmacológicas para el manejo del dolor en niños con cáncer [tesis de doctorado en Internet]. Murcia: Universidad de Murcia, Facultad de Enfermería; 2015 [acceso: 22 sep 2021]; Disponible en: http://hdl.handle.net/10803/335280spa
dc.relation.references(156) Bacci G, Lari S. Current treatment of high grade osteosarcoma of the extremity: review. J Chemother [serie en Internet]. 2013 [acceso: 23 sep 2021];13(3):235-343. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1179/joc.2001.13.3.235spa
dc.relation.references(157) Jaffe N, Carrasco H, Raymond K, Ayala A, Eftekhari F. Can cure in patients with osteosarcoma be achieved exclusively with chemotherapy and abrogation of surgery? Cancer [serie en Internet]. 2002 [acceso: 23 sep 2021];95(10):2202-2010. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1002/cncr.10944spa
dc.relation.references(158) Nagarajan R, Neglia JP, Clohisy DR, Robison LL. Limb salvage and amputation in survivors of pediatric lower-extremity bone tumors: What are the long-term implications? J Clin Oncol [serie en Internet]. 2002 [acceso: 23 sep 2021];20(22):4493-501. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1200/JCO.2002.09.006spa
dc.relation.references(159) Stokke J, Sung L, Gupta A, Lindberg A, Rosenberg AR. Systematic review and meta-analysis of objective and subjective quality of life among pediatric, adolescent, and young adult bone tumor survivors. Pediatr Blood Cancer [serie en Interent]. 2015 [acceso: 04 oct 2021];62(9):1616-1629. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1002/pbc.25514spa
dc.relation.references(160) Clerici CA, Spreafico F, Cavallotti G, Consoli A, Veneroni L, Sala A et al. Mirror therapy for phantom limb pain in an adolescent cancer survivor. Tumori [serie en Interent]. 2012 [acceso: 04 oct 2021];98(1):e27-e30. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1700/1053.11527spa
dc.relation.references(161) Lane JM, Christ JH, Khan SN, Backus SA. Rehabilitation for limb salvage patients: kinesiological parameters and psychological assessment. Cancer [serie en Interent]. 2001 [acceso: 04 oct 2021];92(4 Suppl.):1013-1019. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1002/1097-0142(20010815)92:4+<1013::aid-cncr1414>3.0.co;2-dspa
dc.relation.references(162) Marina N, Hudson MM, Jones KE, Mulrooney DA, Avedian R, Donaldson SS et al. Changes in health status among aging survivors of pediatric upper and lower extremity sarcoma: a report from the childhood cancer survivor study (CCSS). Arch Phys Med Rehabil [serie en Internet]. 2013 [acceso: 04 oct 2021];94(6):1062-1073. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1016/j.apmr.2013.01.013spa
dc.relation.references163) Harting MT, Blakely ML, Jaffe N, Cox CS, Hayes-Jordan A, Benjamin RS et al. Long-term survival after aggressive resection of pulmonary metastases among children and adolescents with osteosarcoma. J Pediatr Surg [serie en Internet]. 2006 [acceso: 30 sep 2021];41(1):194-199. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1016/j.jpedsurg.2005.10.089spa
dc.relation.references(164) McElfresh JJ, Skiba MB, Segrin CG, Badger TA, Crane TE, Crist JD et al. Interventions for loneliness among adult cancer survivors: a systematic review and meta-analysis. J Psychosoc Oncol [serie en Internet]. 2021 [acceso 04 oct 2021];39(4):509-533. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1080/07347332.2020.1867690spa
dc.relation.references(165) Hill EM, Frost A. Loneliness and psychological distress in women diagnosed with ovarian cancer: examining the role of self-perceived burden, social support seeking, and social network diversity. J Clin Psychol Med Settings [serie en Internet]. 2022 [acceso 04 oct 2021]; 29(1):195-205. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1007/s10880-021-09789-xspa
dc.relation.references(166) Hyland KA, Small BJ, Gray JE, Chiappori A, Creelan BC, Tanvetyanon T et al. Loneliness as a mediator of the relationship of social cognitive variables with depressive symptoms and quality of life in lung cancer patients beginning treatment. Psychooncology [serie en Internet]. 2019 [acceso 04 oct 2021];28(6):1234-1242. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1002/pon.5072spa
dc.relation.references(167) García AM, Tamayo JA. Revisión sistemática sobre la eficacia de la Terapia de Aceptación y Compromiso (ACT) en el tratamiento psicológico de pacientes con cáncer. Psicooncología [serie en Internet]. 2019 [acceso: 04 oct 2021];16(1):101-125. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.5209/PSIC.63651spa
dc.relation.references(168) Sepúlveda J, Carrillo GM. Evaluación de síntomas en niños y adolescentes con cáncer: revisión integrativa. Rev Cienc Cuid [serie en Internet]. 2019 [acceso: 23 sep 2021];16(3):103-113. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.22463/17949831.1373spa
dc.relation.references(169) Ottaviani G, Robert RS, Huh WW, Jaffe N. Functional, psychosocial and professional outcomes in long-term survivors of lower-extremity osteosarcomas: amputation versus limb salvage. Cancer Treat Res [serie en Internet] 2009 [acceso: 23 sep 2021];152:421-436. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4419-0284-9_23spa
dc.relation.references(170) Taylor MF, Pooley JA. Sarcoma survivors’ perspectives on their body image and functional quality of life post-resection/limb salvage surgery. Eur J Cancer Care (Engl). 2017 [acceso: 23 sep 2021];26(6): e12667. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1111/ecc.12667spa
dc.relation.references(171) Nichiata LY, Bertolozzi MR, Takahashi R, Fracolli LA. La utilización del concepto “vulnerabilidad” por enfermería. Rev Latino-Am Enfermagem [serie en Internet]. 2008 [acceso: 23 sep 2021];16(5):923-928. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1590/S0104-11692008000500020.spa
dc.relation.references(172) Ryan RM, Deci EL. Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. Am Psychol [serie en Internet]. 2000 [acceso: 23 sep 2021];55(1):68-78. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1037//0003-066x.55.1.68spa
dc.relation.references(173) Stover JB, Eugenia F, Bruno FE, Uriel FE, Fernández M. Teoría de la Autodeterminación: una revisión teórica. Perspectivas en Psicología [serie en Internet]. 2017 [acceso: 23 sep 2021];14(2):105-115. Disponible en: https://www.redalyc.org/pdf/4835/483555396010.pdfspa
dc.relation.references(174) García JA, Castillo-López Á, López-Sánchez C, Dias P. Configuración teórica de la motivación de salud desde la teoría de la autodeterminación. Salud y Drogas [serie en Internet] 2015 [acceso: 17 ago 2021];15(2):151-159. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.21134/haaj.v15i2.252spa
dc.relation.references(175) Díaz-Ducep LA, Linares-Carpio LA, Fanning-Balarezo MM. Estrategias de afrontamiento utilizadas por personas con cáncer: revisión sistemática 2014-2020. Revista Recien [serie en Internet]. 2020 [acceso: 17 ago 2021];10(2):205-218. Disponible en: https://revista.cep.org.pe/index.php/RECIEN/article/view/87/96spa
dc.relation.references(176) Shin H, Bartlett R, De Gagne JC. Integrative literature review on psychological distress and coping strategies among survivors of adolescent cancer. Oncol Nurs Forum [serie en Internet]. 2020 [acceso: 17 ago 2021];47(5):e131-e148. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1188/20.ONF.E131-E148spa
dc.relation.references(177) Quiroz C, Méndez P, Vega CZ, Trujano RS. Inventario de estrategias de afrontamiento: una replicación. Psicología y Salud [serie en Internet]. 2010 [acceso: 12 ago 2021];20(2):213-220. Disponible en DOI: https://doi.org/10.25009/pys.v20i2.604spa
dc.relation.references(178) Martínez MA, Gòmez JL. Formalización del concepto de afrontamiento: una aproximación en el cuidado de la salud. Ene [serie en Internet]. 2017 [acceso: 21 ago 2021];11(3):1-14. Disponible en: http://ene-enfermeria.org/ojs/index.php/ENE/article/view/744/afrontamientospa
dc.relation.references(179) Lazarus RS, Folkman S. Estrés y procesos cognitivos. Barcelona: Ediciones Martìnez Roca; 1986.spa
dc.relation.references(180) Font A, Reventós P, Falo C. Afrontamiento y calidad de vida en pacientes con cáncer de mama: estudio preliminar de semejanzas y diferencias entre pacientes con y sin metástasis. Psicooncología [serie en Internet]. 2020 [acceso: 12 oct 2021];17(1):179-194. Disponible en DOI: https://dx.doi.org/10.5209/psic.68249ARTÍCULOSspa
dc.relation.references181. Solís CM, Vidal AM. Estilos y estrategias de afrontamiento en adolescentes. Rev Psiquiatr y Salud Ment Hemilio Vald [Internet]. 2011. [acceso: 2022 feb 16]7(1):33–9. Disponible en: https://docplayer.es/27308180-Estilos-y-estrategias-de-afrontamiento-en-adolescentes-carmen-solis-manrique-1-anthony-vidal-miranda-2.html182. Cassaretto M, Chau C, Oblitas H, Valdéz N. Estrés y afrontamiento en estudiantes de psicología. Rev Psicol [Internet]. 2003.[acceso: 2022 feb 16];21(2):363–92. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.18800/psico.200302.006spa
dc.relation.references183. Manrique-Ramos EJ, Mejía/Vilca KS. Estrategias de afrontamiento y calidad de vida en mujeres con cáncer de mama, servicio de oncología. Hospital iii Goyeneche. Arequipa. . Universidad Nacional de San Agustín de Arequipa; [Monografia de pregrado internet].2014 2014 [acceso: 2021 Aug 21]. Disponible en: http://repositorio.unsa.edu.pe/bitstream/handle/UNSA/2321/ENmaraej.pdf?sequence=1&isAllowed=yspa
dc.relation.references184. Moreno Fernández C. Estrategias de afrontamiento y calidad de vida en el paciente oncológico RECERCAT Universitat Internacional de Catalunya; [Monografia de pregrado internet].. 2016 [acceso: 2021 Oct 18]. Disponible en: http://repositori.uic.es/handle/20.500.12328/892spa
dc.relation.references185. De Haro M., Gallardo L., Martínez M., Camacho N., Velásquez J., Paredes E. Factores relacionados con las diferentes estrategias de afrontamiento al cáncer de mama en pacientes de recién diagnóstico. Psicooncología [Internet]. 2014 [acceso: 2021 Aug 21];11(1):87–99. Disponible en: https://revistas.ucm.es/index.php/PSIC/article/view/44919/42835spa
dc.relation.references186. Gonzalez G. Afrontamiento y apoyo social ante el diagnostico reciente de cáncer de mama [Monografia de pregrado internet]. Pontifica Universidad Católica del Perú; 2018 [acceso: 2021 Aug 21]. Disponible en: https://tesis.pucp.edu.pe/repositorio/bitstream/handle/20.500.12404/12242/Gonzalez_Castillo_Afrontamiento_apoyo_social1.pdf?sequence=1&isAllowed=yspa
dc.relation.references187. Llull DM, Zanier J, García F. Afrontamiento y calidad de vida. Un estudio de pacientes con cáncer. Psico-USF [Internet]. 2003 [acceso: 2021 agoAug 29];8(2):175–82. Disponible en: http://www.scielo.br/j/pusf/a/CWYS7WtwNQtyJB3WWbBP3xR/?lang=esspa
dc.relation.references188. Casimiro Rangel JB. La espiritualidad/religiosidad en el proceso de afrontamiento en pacientes con cáncer de cérvix. Pontificia Universidad Javeriana de Cali. [Internet].2018 [acceso: 2021 Aug 21]. Disponible en: http://vitela.javerianacali.edu.co/bitstream/handle/11522/10501/Espiritualidad_religiosidad_proceso.pdf?sequence=1&isAllowed=yspa
dc.relation.references189. Iglesias Diz JL. Desarrollo del adolescente: aspectos físicos, psicológicos y sociales. Pediatría Integr. [serie internet] 2013; [acceso: 22 nov 2022]. xviii(2):88–93. Disponible en: https://www.pediatriaintegral.es/numeros-anteriores/publicacion-2013-03/desarrollo-del-adolescente-aspectos-fisicos-psicologicos-y-sociales/spa
dc.relation.references190. Pérez P, Gonzales A, Mieles I, Uribe A. Relación del apoyo social, las estrategias de afrontamiento y los factores clínicos y sociodemográficos en pacientes oncológicos | Pensam Psicológico [Internet]. 2017 [acceso: 2021 ago 26];15(2). Disponible en: https://revistas.javerianacali.edu.co/index.php/pensamientopsicologico/article/view/1475spa
dc.relation.references191. Peña DA, Villegas MJ. Estrategias de afrontamiento y calidad de vida en niños, niñas y adolescentes diagnosticados con cáncer. Univ Católica Pereira [Internet]. 2017 [acceso: 2021 Aug 20]; Disponible en: https://repositorio.ucp.edu.co/bitstream/10785/4874/1/DDEPCEPNA77.pdfspa
dc.relation.references(192). Krederdt S, Huincho B, León J. Calidad de vida y estrategias de afrontamiento de pacientes con cancer de mama servicio ambulatorio hospital nacional arzobispo loayza lima. Rev científica CURAE [Internet]. 2020 [acceso: 2021 Oct 14];3(2):1–16. Disponible en: http://revistas.uss.edu.pe/index.php/curae/article/view/1430/2013spa
dc.relation.references(193). Furtado S, Stallworth T, Lee Y-M, Tariman J. Stress and Coping: A literature review of everyday stressors and strategies to cope in pediatric patients with cancer. Clin J Oncol Nurs [Internet]. 2021[acceso: 2021 oct 10];25(4):367–71. Disponible en: DOI: 10.1188/21.CJON.367-371spa
dc.relation.references(194). Hildenbrand AK, Clawson KJ, Alderfer MA, Marsac ML. Coping with pediatric cancer: strategies employed by children and their parents to manage cancer-related stressors during treatment. Journal of Pediatric Oncology Nursing, 28(6), pp. 344–354. Disponible en: DOI: 10.1177/1043454211430823.spa
dc.relation.references(195). Arrieta E. El hombre es un ser social por naturaleza [Internet]. 2020 [acceso: 2021 Oct 17]. Disponible en: https://www.culturagenial.com/es/el-hombre-es-un-ser-social-por-naturaleza/spa
dc.relation.references(196). Aranda B. C, Pando M. M. Conceptualización del apoyo social y las redes de apoyo social. Rev. Investig. Psicol. [Internet]. 15 de julio de 2013 [citado 29 de agosto de 2022];16(1):233-45. Disponible en: https://revistasinvestigacion.unmsm.edu.pe/index.php/psico/article/view/3929spa
dc.relation.references(197). Pedro IC da S, Galvão CM, Rocha SMM, Nascimento LC. Social support and families of children with cancer: an integrative review. Rev Lat Am Enfermagem [Internet]. 2008. [acceso: 2021 Aug 26];16(3):477–83. Disponible en: http://www.scielo.br/j/rlae/a/XBj4MS5VQr7fqYS9t9KkktN/?lang=enspa
dc.relation.references(198). Pietrukowicz MCLC, Apoio social e religiäo: uma forma de enfrentamento dos problemas de saúde. Escola Nacional de Saúde Pública Sergio Arouca . [Tesis de maestría] 2001 [acceso: 2021 Aug 26]; Disponible en: https://www.arca.fiocruz.br/handle/icict/4610spa
dc.relation.references(199). López M, Salas R. Importancia del apoyo familiar, psicosocial y comunidad en adolescente con diagnóstico de osteosarcoma. Comunidad y salud [Internet]. 2015 [acceso: 2021 Sep 20];13(2). Disponible en: http://ve.scielo.org/scielo.php?pid=S1690-32932015000200008&script=sci_arttext&tlng=enspa
dc.relation.references(200). McDonnell GA, Shuk E, Ford JS. A qualitative study of adolescent and young adult cancer survivors’ perceptions of family and peer support. J Health Psychol. [Internet]. 2020 [acceso: 21 oct 2021];25(5):713–26. Disponible en: DOI: 10.1177/1359105318769366spa
dc.relation.references(201). Pozo Muñoz C, Bretones Nieto B, Martos Méndez MJ, Alonso Morillejo E, Cid Carrique N. Repercusiones psicosociales del cáncer infantil: apoyo social y salud en familias afectadas. Rev Latinoam Psicol. [Internet]. 2015[acceso: 21 oct 2021] ;47(2):93–101. Disponible en: http://www.scielo.org.co/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0120-05342015000200003spa
dc.relation.references(202). Ortiz MCA, Lima RAG de. Experiences of families with children and adolescents after completing a cancer treatment: support for the nursing care. Rev Lat Am Enfermagem [Internet]. 2007 Jun [acceso: 2021 ago 26];15(3):411–7. Disponible en: http://www.scielo.br/j/rlae/a/TQTpkRQTwHyvc53dpTyFmbd/?lang=enspa
dc.relation.references(203). Lindberg S, Svedberg P, Bergquist M, Nygren JM. Evaluating Digital Peer Support for Children Cured from Cancer. Int J Hum Comput Interact. [Internet]. 2017. [acceso: 21 oct 2021];33(8):664–76. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.1080/10447318.2017.1278892spa
dc.relation.references(204). Patterson P, McDonald F, Tindle R, Kelly-Dalgety E, Zebrack B, Costa D. The development and preliminary evaluation of the cancer peer support scale in adolescents living with cancer. Psychooncology. [Internet]. 2018. [acceso: 21 oct 2021] ;27(12):2865–8. Disponible en: DOI: 10.1002/pon.4869spa
dc.relation.references(205). Lee MK, Suh SR. Effects of peer-led interventions for patients with cancer: A meta- analysis. Oncol Nurs Forum. [Internet]. 2018. [acceso: 21 may 2022] ;45(2):217–36. Disponible en: DOI: 10.1188/18.ONF.217-236spa
dc.relation.references(206). Vance YH, Eiser C. The school experience of the child with cancer. Child Care Health Dev [Internet]. 2002 [acceso: 2021 Ago 27];28(1):5–19. Disponible en: DOI: http://doi.wiley.com/10.1046/j.1365-2214.2002.00227.xspa
dc.relation.references207. Páez Aguirre SF. Reintegración del niño con cáncer en la escuela. Gac Mex Oncol. [serie en Internet]. 2015 [acceso: 21 may 2022];14(6):342–5. Disponible en: DOI: 10.1016/j.gamo.2015.11.012spa
dc.relation.references(208). French AE, Tsangaris E, Barrera M, Guger S, Brown R, Urbach S, et al. School Attendance in Childhood Cancer Survivors and Their Siblings. J Pediatr. [serie en Internet]. 2013. [acceso: 21 ene 2022] ;162(1):160–5. Disponible en: DOI: 10.1016/j.jpeds.2012.06.066spa
dc.relation.references(209). Farias Queiroz DM, Costa Amorim MH, Zandonade E, Monteiro de Barros Miotto MH. Quality of life of children and adolescents with cancer: revision of studies literature that used the Pediatric Quality Of Life InventoryTM. Investig y Educ en Enfermería [Internet]. 2015 [acceso: 2021 ago 27];33(2):343–54. Disponible en: DOI: 10.17533/udea.iee.v33n2a17spa
dc.relation.references(210). Franco OY, Carrillo GM. Intervenciones de enfermería para el manejo de síntomas en personas con cáncer. Rev Colomb Enfermería [Internet]. 2020 [acceso: 2021 Ago 31];19(2):e023–e023. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.18270/rce.v19i2.3012spa
dc.relation.references(211). Secoli S, Pezo M, Alves M, Machado A. El cuidado de la persona con cáncer: Un abordaje psicosocial. Index Enfermería [Internet]. 2005 Mar [acceso: 2021 ago 31];14(51). Disponible en: https://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1132-12962005000300007spa
dc.relation.references(212). Ministerio de Salud. Resolución Numero 3384 De 2000 [Internet] 2000. Disponible en: https://www.minsalud.gov.co/Normatividad_Nuevo/Forms/DispForm.aspx?ID=865spa
dc.relation.references(213). Gerino Garcia L, Pinto MH, da Silva Canille RM. Engajamento do profissional da enfermagem no trabalho com crianças em tratamento oncológico. Engagem Nurs Prof Work With Child Under Oncol Treat [Internet]. 2020;11(5):152–8. Disponible en: http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=a9h&AN=149673223&lang=pt-pt&site=ehost-livespa
dc.relation.references(214). Vega O, González D. Apoyo social: elemento clave en el afrontamiento de la enfermedad crónica. Enfermería Glob [Internet]. 2009 [acceso: 2021 ago 29];16. Disponible en: https://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1695-61412009000200021spa
dc.relation.references(215). Hermosilla-Ávila AE, Sanhueza-Alvarado O, Chaparro-Díaz L. Cuidado humanizado en pacientes con cáncer avanzado. Una perspectiva desde la diada paciente-familia. Enfermería Clínica. [Internet]. 2021. [acceso: 21 ene 2022]1;31(5):283–93. Disponible en: https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=8032467spa
dc.relation.references(216). Pintado S, Cruz MF. Factores de resiliencia en niños y adolescentes con cáncer y su relación con el género y la edad. Cienc Ergo Sum [Internet]. 2017 [acceso: 2021 Oct 18];24(2):137–44. Disponible en: https://www.redalyc.org/journal/104/10450491005/html/spa
dc.relation.references(217). Fung ASM, Lee PWH. Sacrificing a limb for life: psychological interventions in osteosarcoma. Behav cogn psychother [serie de internet]. 1996 [acceso: 2021 Oct 18];24(3):283–6. Disponible en: https://www.cambridge.org/core/journals/behavioural-and-cognitive-psychotherapy/article/abs/sacrificing-a-limb-for-life-psychological-interventions-in-osteosarcoma/D0224C2153CD430DC53351EF8ED54EC7spa
dc.relation.references(218). Espejo-Garcés, T.; Lozano-Sánchez, A. M.; Fernández-Revelles, A. B. Revisión sistemática sobre la resiliencia como factor influyente en el transcurso de la etapa adolescente. ESHPA - Education, Sport, Health and Physical Activity. (2017).[serie de internet] 1(1): 32-40. Disponible en: DOI: http://hdl.handle.net/10481/48960spa
dc.relation.references(219). Place M, Reynolds J, Cousins A, O’Neill S. Developing a resilience package for vulnerable children. Child Adolesc Ment Health [Internet]. 2002 [acceso: 2021 Oct 18];7(4):162–7. Disponible en: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33158324/spa
dc.relation.references(220). Masten AS, Powell JL. A Resilience framework for research, policy, and practice. Resil vulnerability adapt context child advers [Internet]. 2003 [acceso: 2021 Oct 18];1–26. Disponible en: https://www.cambridge.org/core/books/resilience-and-vulnerability/resilience-framework-for-research-policy-and-practice/81E4433F1A3E84486E83DD514E7207B2spa
dc.relation.references(221). Bragado C, Hernández M, Sánchez M, Urbano S. Autoconcepto físico, ansiedad, depresión y autoestima en niños con cáncer y niños sanos sin historia de cáncer. Psicothema [Internet]. 2008 [acceso: 2021 Oct 18];20(3):413–9. Disponible en: https://www.redalyc.org/articulo.oa?id=72720312spa
dc.relation.references(222). Astudillo AB. El autoconcepto en adolescentes que atraviesan una enfermedad oncológica. [Monografia de grado internet] 2013 [acceso: 2021 Oct 18]; Disponible en: http://dspace.ucuenca.edu.ec/handle/123456789/28439spa
dc.relation.references(223). Ricardo M. El autoconcepto en niños con cáncer : una propuesta de fortalecimiento a la luz de la experiencia en la Fundación Ayúdame a Vivir - Funvivir, en Cartagena - Colombia. Pont. Univ. Javeriana; [Monografia de grado internet].2018 [acceso: 2021 Oct 18]. Disponible en: https://repository.javeriana.edu.co/handle/10554/35350spa
dc.relation.references(224). Wabula LR, Umamity S, Lombonaung E. Use of the term resilience in adult cancer patients: a systematic review of a qualitative study. Heal Notions [Internet]. 2020 [acceso: 2021 Oct 18];4(4):109–16. Disponible en: http://heanoti.com/index.php/hn/article/view/hn40402spa
dc.relation.references(225). García-Vesga MC, Domínguez-de la Ossa E. Desarrollo teórico de la Resiliencia y su aplicación en situaciones adversas: Una revisión analítica. Rev Latinoam en Ciencias Soc Niñez y Juv. 2013;11(1):63–77. Disponible en: http://www.scielo.org.co/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1692-715X2013000100003&lng=en.spa
dc.relation.references(226). Diccionario de la lengua española | RAE - emancipar | Definición | [Internet]. [acceso: 21 nov 20221]. Disponible en: https://dle.rae.es/emanciparspa
dc.relation.references(227). Republica de Colombia. Ley 57 de 1887 - Código Civil [Internet].1873. [acceso: 21 nov 20221]. 26 Disponible en: https://www.funcionpublica.gov.co/eva/gestornormativo/norma.php?i=39535spa
dc.relation.references(228). Organización Panamericana de la Salud Carta de Ottawa para la promoción de la salud. [Internet].1986 [acceso: 20 oct 2021]; Disponible en: https://iris.paho.org/handle/10665.2/44469spa
dc.relation.references(229). Chapela M. Promoción de la salud. Un instrumento del poder y una alternativa emancipatoria. [serie en Internet] 2008 [acceso: 21 nov 2021]; Disponible en: https://digitalrepository.unm.edu/lasm_cucs_es/163spa
dc.relation.references(230). Wittmann-Price RA. La emancipación en la toma de decisiones en el cuidado de la salud de la mujer. J Adv Nurs. [serie en Internet] 2004. [acceso: 21 mar 2022]47(4):437-45. Disponible en: DOI: 10.1111/j.1365-2648.2004.03121.x. PMID: 15271163.spa
dc.relation.references(231). Aksnes LH, Bauer HCF, Jebsen NL, Follerås G, Allert C, Haugen GS, et al. La cirugía conservadora de extremidades conserva más función que la amputación: un estudio de un grupo de sarcoma escandinavo de 118 pacientes J Bone Joint Surg Br. [serie en Internet] 2008; [acceso: 21 ene 2022] 90(6):786-794.Disponible en: DOI: 10.1302/0301-620X.90B6.19805.spa
dc.relation.references(232). Silva ASC, Ramos EP, Silva RMRCA. Papel do enfermeiro junto aos pacientes com osteossarcoma e familiares. Rev Enferm UFPE line [Internet]. 2019 Feb 9[acceso: 21 ene 2022];13(2):518–25. Disponible en: DOI: https://doi.org/10.5205/1981-8963-v13i2a237461p518-525-2019spa
dc.relation.references(233). Romo M. Emancipación: Diccionario iberoamericano de filosofía de la educación [serie de Internet]. México; [acceso: 21 ene 2022]. Disponible en: https://www.fondodeculturaeconomica.com/dife/definicion.aspx?l=E&id=36spa
dc.relation.references(234). NANDA Internacional. Diagnósticos enfermeros - Definiciones y clasificación 2021 - 2023. Nueva York; 2021.spa
dc.rightsDerechos reservados al autor, 2022spa
dc.rights.accessrightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessspa
dc.rights.licenseAtribución-NoComercial-SinDerivadas 4.0 Internacionalspa
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/spa
dc.subject.ddc610 - Medicina y salud::616 - Enfermedadesspa
dc.subject.decsEnfermería Oncológicaspa
dc.subject.decsOncology Nursingeng
dc.subject.decsApoyo Psicosocialspa
dc.subject.decsPsychosocial Supporteng
dc.subject.decsAtención al Pacientespa
dc.subject.decsPatient Careeng
dc.subject.proposalAdolescentespa
dc.subject.proposalEnfermeríaspa
dc.subject.proposalOsteosarcomaspa
dc.subject.proposalSarcoma de Ewingspa
dc.subject.proposalSarcomaspa
dc.subject.proposalExperiencia de vidaspa
dc.subject.proposalInvestigación cualitativaspa
dc.subject.proposalTeoría fundamentadaspa
dc.subject.proposalAdolescenteng
dc.subject.proposalNursingeng
dc.subject.proposalOsteosarcomaeng
dc.subject.proposalEwing's sarcomaeng
dc.subject.proposalLife-experienceeng
dc.subject.proposalQualitative Researcheng
dc.subject.proposalGrounded Theoryeng
dc.titleViviendo con sarcoma maligno en miembros inferiores: experiencia adolescentespa
dc.title.translatedLiving with malignant sarcoma in lower limbs: adolescent experienceeng
dc.typeTrabajo de grado - Maestríaspa
dc.type.coarhttp://purl.org/coar/resource_type/c_bdccspa
dc.type.coarversionhttp://purl.org/coar/version/c_ab4af688f83e57aaspa
dc.type.contentTextspa
dc.type.driverinfo:eu-repo/semantics/masterThesisspa
dc.type.redcolhttp://purl.org/redcol/resource_type/TMspa
dc.type.versioninfo:eu-repo/semantics/acceptedVersionspa
dcterms.audience.professionaldevelopmentEstudiantesspa
dcterms.audience.professionaldevelopmentInvestigadoresspa
dcterms.audience.professionaldevelopmentMaestrosspa
dcterms.audience.professionaldevelopmentMedios de comunicaciónspa
dcterms.audience.professionaldevelopmentPadres y familiasspa
dcterms.audience.professionaldevelopmentPersonal de apoyo escolarspa
dcterms.audience.professionaldevelopmentPúblico generalspa
oaire.accessrightshttp://purl.org/coar/access_right/c_abf2spa

Archivos

Bloque original

Mostrando 1 - 1 de 1
Cargando...
Miniatura
Nombre:
1023887349.2022.pdf
Tamaño:
1.88 MB
Formato:
Adobe Portable Document Format
Descripción:
Tesis de Maestría en Enfermería

Bloque de licencias

Mostrando 1 - 1 de 1
Cargando...
Miniatura
Nombre:
license.txt
Tamaño:
1.71 KB
Formato:
Item-specific license agreed upon to submission
Descripción: